Het belang van gezonde voeding bij HSP/strongwilled kinderen

Is het bij jullie vaak strijd aan tafel? Heb je een kieskeurige eter of een kind dat er geen moeite mee heeft een maaltijd in zijn geheel te laten staan? Je kind gezond laten eten kan een behoorlijke uitdaging zijn. Met een strongwilled en/of hooggevoelig kind lijkt het soms zelf onmogelijk. Toch loont het om te investeren in een gezond voedingspatroon. Want voeding speelt een grote rol bij hoe we ons voelen en in hoeverre we in staat zijn om prikkels te verwerken.  

Concentratieproblemen, onrust, slapeloosheid, somberheid, depressie, angst, vermoeidheid en moeilijk omgaan met stress. Niet echt klachten waarbij je direct denkt aan een verkeerd voedingspatroon, maar waarbij voeding vaak het ontbrekende puzzelstukje is in de totaaloplossing. Heeft je kind last van één of meerdere van deze klachten? Dan kan het dus zinvol zijn om óók het voedingspatroon eens onder de loep te nemen. 

Hoe werkt dat dan?
Ooit gehoord van neurotransmitters? Neurotransmitters zijn signaalstoffen in onze hersenen die onze gemoedstoestand beïnvloeden. Als je sport, komt er bijvoorbeeld endorfine vrij (een neurotransmitter), waardoor je een gevoel van beloning ervaart. Neurotransmitters worden (deels) aangemaakt in onze darmen en hiervoor zijn o.a. bouwstoffen (aminozuren, oftewel eiwitten) en verschillende vitamines en mineralen nodig. Als het milieu in de darmen niet optimaal is door verkeerde voeding, of er via de voeding niet voldoende bouwstoffen en/of vitamines en mineralen binnenkomen, dan hapert dit proces met alle gevolgen van dien. Dit is één voorbeeld van hoe voeding je psyche beïnvloedt. Helaas laat het gemiddelde voedingspatroon in Nederland nogal wat te wensen over. Drie tips om het voedingspatroon van je kind te upgraden: 

1. Eet meer groente
   Groente is een belangrijke bron van vitamines, mineralen en vezels. Je doet je darmen vooral een plezier met ‘vergeten groente’ zoals pompoen, pastinaak, rode bieten, maar eigenlijk zijn alle groente goed. Wacht niet met het geven van groente tot de avondmaaltijd. Veel kinderen zijn aan het einde van de dag moe en hebben dan nog weinig zin in een flinke maaltijd. Verwerk daarom groente in het ontbijt en de lunch, en geef rauwkost of soep als tussendoortje. 
2. Zorg voor voldoende gezonde eiwitten en vetten
   Nederland is echt een broodland. Op zich niks mis met kwalitatief goed brood, maar we vergeten daardoor weleens de gezonde eiwitten en vetten. En die zijn  cruciaal zijn voor een opgroeiend kind! Zorg dus dat elke maaltijd ook eiwitten en vetten bevat. Geef je kind wat vaker een gekookt eitje, prak een avocado als beleg op de boterham of rijstwafel, roer een eetlepel notenpasta door de havermoutpap en giet wat extra vierge olijfolie over de groente tijdens het avondeten. 
3. Vermijd suiker
   Wist je dat in Nederland maar 1 op de 10 kinderen voldoet aan de richtlijn van de World Health Organization rondom de maximale inname van suiker? Onze kinderen krijgen gemiddeld per dag 121 gram snelle suikers binnen! En dat is niet zo vreemd, want ons broodbeleg bestaat veelal uit hagelslag, chocopasta en jam, en we zien ontbijtkoek, mueslirepen, liga en sultana als verantwoorde tussendoortjes. Tel daar de vloeibare suikerbronnen als vruchtensap, ranja/diksap, vla, vruchtenyoghurt en fristi bij op, en opeens het is niet meer zo raar dat de meeste van ons de richtlijn niet halen om maximaal 10% van onze energie-inname uit vrije suikers te halen. Suiker heeft naast dat het slecht is voor je gebit en de kans op overgewicht vergroot, nog een aantal andere nadelen. Suiker heeft een negatieve invloed op het milieu in je darmen, werkt ontstekingsbevorderend, verzwakt je immuunsysteem en heeft een sterke invloed op je bloedsuikerspiegel. En die bloedsuikerspiegel stabiel houden is voor je gezondheid én je humeur essentieel. Daarnaast zijn er belangrijke vitamines en mineralen nodig om suiker te verwerken. Al met al niet echt een goedje waar je teveel van wilt binnenkrijgen. Hoe je de suikerinname vermindert? Houd een paar dagen bij hoeveel suiker je kind per maaltijd of snack binnenkrijgt en kijk in welke van deze producten de meeste suiker zit. Probeer deze producten als eerste te vervangen voor gezonde opties zonder suiker en andere smaakversterkers of onnodige toevoegingen.  

Gezond eetgedrag
Allemaal leuk en aardig, maar hoe zorg je ervoor dat je kind ook daadwerkelijk al dat gezonde eten binnenkrijgt? Het belangrijkste uitgangspunt: geef het goede voorbeeld! Kinderen doen wat jij doet, niet wat je zegt. Bewust of onbewust nemen kinderen een voorbeeld aan hun ouders of verzorgers. Ze leren van hun omgeving en jouw eetgedrag is voor je kind de norm. Het krijgen van kinderen is dus een prachtig moment om je eigen voedingspatroon en eetgewoonten onder de loep te nemen! 

Verder is het van belang om een gezonde omgeving te creëren, waarin je volop gezonde voedingsmiddelen aanbiedt en de ongezonde producten zo min mogelijk in huis haalt. Zorg dat er standaard een grote schaal met fruit en rauwkost in de keuken staat waar je kind zelf vanaf mag pakken als het trek heeft, kook met verse ingrediënten en haal geen ongezonde producten in huis. Zo voorkom je strijd om koekjes die in de kast liggen ‘voor als er visite is’. Als er geen koekjes zijn, valt er niks om voor te strijden. 

En als laatste: biedt een veilige omgeving voor je kind om zich in te ontwikkelen. Die veilige omgeving houdt in dat kinderen zich geaccepteerd en geliefd voelen, los van of ze wel of niet hun bord leegeten. Strijd aan tafel werkt averechts: kinderen gaan eten associëren met spanning en zo krijgen de maaltijden een negatieve lading (waar nog nooit iemand beter van is gaan eten). Blijf dus ook weg van het straffen of belonen van eetgedrag door bijvoorbeeld een toetje in het vooruitzicht te stellen als je kind zijn groente opeet. Eten is geen beloning; eten is voeding, of dat zou het moeten zijn. Bouw- en brandstoffen voor je lichaam, geen emotionele validatie. Door eten wel zo in te zetten: als troost bij verdriet, beloning wanneer iets goed is gegaan of om iets mee te vieren (hoe onschuldig het ook lijkt), vergroot je de kans op emotie-eten bij je kind, op korte en lange termijn. Dat is moeilijk terug te draaien op latere leeftijd en maakt het lastig om een gezond eetpatroon vol te houden.

Wil je meer weten over gezonde voeding of kun je wel wat hulp gebruiken bij het verbeteren van het voedingspatroon van je kind (of jezelf)? Volg de cursus 'Gezonde voeding voor kinderen' of meld je aan voor persoonlijke begeleiding voor advies op maat.